میدان هیپودروم استانبول

میدان هیپودروم که در منطقه سلطان احمد شهر استانبول قرار دارد، در زمان های گذشته محلی برای برگزاری مسابقات ارابه ‌سواری بود.

واژه هیپودروم از واژه یونانی اسب آبی (اسب) و دروموس (راه) گرفته شده است. از آنجایی که میدان هیپودروم دوره های تاریخی متعددی را پشت سر گذاشته است؛ شاهد اتفاقات تلخ و شیرین زیادی هم بوده. بازی های گلادیاتوری، مراسم رسمی، جشن ها، اعتراضات، شکنجه محکومان و بسیاری از رویدادهای دیگر در این میدان رخ دادند.

در این مطلب از میسان گشت خوبان از تاریخچه و دیدنی های میدان هیپودروم میگوییم؛ و سپس شما را با حقایقی عجیب اما جالب درباره این میدان آشنا میکنیم. اینکه میدان هیپودروم کجاست؛ و نحوه رسیدن به آن چگونه است؛ موضوعی است که در ادامه این مطلب به آن میپردازیم. پس تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.

تاریخچه میدان هیپودروم

سپتیمیوس سوروس یکی از امپراطوران روم باستان بود؛ که در سال 203 میلادی موفق به فتح استانبول شد. هیپودروم یکی از بناهای مهمی بود که توسط سوروس ساخته شد.

در سال 330 پس از میلاد، کنستانتین اول این شهر را به عنوان پایتخت امپراتوری بیزانس اعلام کرد؛ و آن را قسطنطنیه نامید؛ که در زبان یونانی به معنای شهر کنستانتین است. یکی از اولین اقداماتی که کنستانتین اول انجام داد، بازسازی هیپودروم بود.

او هیپودروم را گسترش داد؛ و آن را به کاخ بزرگ قسطنطنیه که امروزه در زیر مسجد آبی قرار دارد، تبدیل کرد. در حال حاضر پایه های کاخ بزرگ قسطنطنیه را می توانید در موزه موزاییک های کاخ بزرگ مشاهده کنید.

با روی کار آمدن حکومت عثمانی، آنها هم شروع به استفاده از هیپودروم کردند. اما آنها تغییراتی در نام و کاربری هیپودروم ایجاد کردند. به این صورت که نام آن را میدان اسب گذاشتند؛ و از آن صرفا به عنوان میدان استفاده می‌کردند.

متاسفانه فرآیند ساخت و ساز کاخ ابراهیم پاشا (که اکنون موزه هنر ترکی و اسلامی در آن قرار دارد) در قرن شانزدهم و سپس مسجد آبی در قرن هفدهم به هیپودروم آسیب های زیادی را وارد کرد. بعد از آن به مرور زمان این میدان کارایی خودش را از دست داد؛ واز اواسط قرن هجدهم به بعد به متروکه ای ویران تبدیل شد.

آنچه امروزه به عنوان میدان سلطان احمد در استانبول میبیند، همان میدان هیپودروم در زمان عثمانی است. بازمانده ای از گذشته های دور که تنها از نقشه زمین و ابعاد هیپودروم پیروی می کند.

دیدنی های هیپودروم

در هیپودروم 40.000 نفر میتوانستند حضور داشته باشند. هرچند ورود بانوان به این مکان ممنوع بود؛ و تنها آقایان اجازه ورود به آن را داشتند. این مکان محل برگزاری بازی های متنوع بود؛ به طوریکه گاهی در طی یک روز حداقل هشت بازی مختلف برگزار میشد. البته هدف از ساخت هیپودروم به جز محلی برای برگزاری بازی، ایجاد نمادی برای به رخ کشیدن قدرت امپراتوری آن زمان بود.

هیپودروم با بناهایی تزئین شده بود؛ که از امپراتوری های دیگر جهان آورده شده بودند. به طور مثال ستون مار از یونان و ابلیسک توتموسیس III از مصر، نمونه هایی از اشیای تزیینی و گرانبهای میدان بودند.

در حقیقت امپراتوری بیزانس با استفاده از آثار سرزمین های دیگر میخواست نشان دهد که قلمرو قدرت ما بسیار گسترده است؛ و هزاران کیلومتر آن طرف تر هم توسط ما اداره میشود.

حقایق شگفت انگیز در مورد هیپودروم

• ابلیسک (obelisk) که برگرفته از واژه‌ای یونانی به معنای ستون برافراشته است، یک بنای یادبود باریک با قاعده‌ای مربع‌شکل بوده؛ که در بخش فوقانی آن یک هرم قرار داده شده است. در سال 390 میلادی، امپراتور بیزانس یعنی "تئودوسیوس اول"، بنای یادبود "ابلیسک توتموسیس سوم" را از مصر به قسطنطنیه آورد؛ آن را در داخل هیپودروم برپا کرد. این یکی از بیست و نه ابلیسک مصری در جهان است؛ که در هیپودروم استانبول قرار دارد. با وجود اینکه قدمت این ابلیسک به 3500 سال قبل برمیگردد، اما همچنان در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد.

• در جریان شورش های نیکا در سال 532 پس از میلاد، امپراتور بیزانس-ژوستینیان اول- دستور کشتن 30.000 نفر را که در هیپودروم قسطنطنیه محبوس بودند را صادر کرد.

• در دوره بیزانس، هیپودروم مرکزی مهم بود؛ که مسابقه های ارابه سواری در آن برگزار میشود. در طی این مسابقه ها احزاب سیاسی بر روی تیم های مختلف شرط بندی میکردند. در جریان یکی از مسابقات مبالغ هنگفتی روی مسابقات ارابه‌سواری شرط‌بندی شد؛ و چهار تیم در این مسابقات شرکت کردند. هر کدام از این تیم ها به لحاظ مالی توسط یک حزب سیاسی متفاوت حمایت می‌شدند.

• ارابه سواران خوب به اندازه قهرمانان جهانی در دوره بیزانس اهمیت داشتند. "پورفیریوس" یک ارابه سوار بسیار موفق بود که برای تیم های مختلفی مسابقه می داد. بر اساس منابع اولیه، مجسمه های متعددی از ارابه سوار پورفیریوس در اطراف هیپودروم وجود داشت. متأسفانه در حال حاضر هیچ کدام از این مجسمه ها باقی نمانده اند.

نحوه دسترسی به میدان هیپودروم

ساده ترین راه برای رسیدن به میدان هیپودروم، سوار شدن به تراموایی است که به سمت سلطان احمد حرکت میکند. بعد از پیاده شدن از تراموا و تنها با 2 دقیقه پیاده روی میتوانید به هیپودروم برسید.

جاذبه های گردشگری نزدیک به آن

هیپودروم واقع در منطقه سلطان احمد – مرکز و قلب شهر استانبول - به تعدادی از بناهای تاریخی و موزه های دیدنی از جمله موزه هنر ترکی و اسلامی، آب انبار زیرزمینی و کاخ توپکاپی نزدیک است.

همچنین از مسجد آبی و مسجد ایاصوفیه تنها دو دقیقه پیاده تا این میدان تاریخی راه در پیش دارید.