ارمنستان کشوری تاریخی و قدیمی است؛ که از آثار باستانی بسیار ارزشمندی بهره مند است. در میان این آثار تاریخی، قلعه اربونی که آن را با نام "دژ اربونی" هم میشناسند، یکی از آثاری است که بازدید از آن را به شما به شدت توصیه مکنیم.
بدون شک، دیدن بنایی که ساخت آن به 782 سال پیش از میلاد مسیح برمیگردد، میتواند بسیار هیجان انگیز و جذاب باشد. در قلعه اربونی کتیبه ای کشف شده است که بر اساس بررسی هایی که باستان شناسان بر روی آن انجام داده اند توانسته اند ساخت این قلعه را به این زمان نسبت بدهند.
اربونی به معنای خون، و قلعه اربونی به معنای قلعه خون است. از طرف دیگر ایروان هم در زبان ارمنی به معنای خون است. به این ترتیب میتوان نتیجه گرفت که نام ایروان از نام این قلعه گرفته شده است. حالا با دانستن این موضوع که نام پایتخت ارمنستان از قلعه اربونی گرفته شده است، اهمیت دیدن این قلعه را برایمان بیشتر میکند.
ما در این مقاله از میسان گشت، میگوییم که قلعه اربونی چگونه شکل گرفت؛ و چرا این قلعه بسیار مورد اهمیت بوده است. همچنین از موزه اربونی و چگونگی بازدید از آن برایتان صحبت میکنیم.
معرفی قلعه اربونی
در تاریخ ارمنستان سلسله ای با نام "اوراتو" وجود داشتند؛ که پادشاهی با نام "آرگیشتی یکم" بر آنها حکومت میکرد. قلعه اربونی به دستور آرگیشتی یکم بر روی تپه هایی با ارتفاع 65 متر در شهر ایروان ساخته شد.
در زمان های گذشته قلعه ها و دژها به منظور تعیین محدوده قدرت پادشاهان بنا میشدند؛ و قلعه اربونی هم برای حفاظت از مرزهای شمالی ایروان توسط پادشاه آرگیشتی یکم ساخته شدند. اما به مرور زمان این مجموعه گسترش یافت؛ و یک قصر و چندین ساختمان دیگر هم در آن ساخته شد. به طور مثال کاخ آپادانا یکی از کاخ هایی است؛ که در قلعه اربونی ساخته شده است.
البته در قلعه اربونی، مانند بیشتر آثار تاریخی کشور ارمنستان، ردپای مذهبی و باورهای دینی ارامنه را میتوانیم به وضوح ببینیم. معبد اهورا مزدا یکی از بناهایی است، که با انتقال حس مذهبی در این قلعه دیده میشود.
آرگیشتی یکم همواره در ساخت قلعه اربونی به خود میبالید و نقل است از او که میگوید: زمین بایر بود؛ و من در این مکان کارهای بزرگی انجام دادم. بعد از او، پادشاهان دیگر ارمنستان از قلعه اربونی به عنوان استراحتگاهی در بین راه برای لشگرکشی به سرزمین های دیگر استفاده میکردند.
ساختار متفاوت و منحصر به فرد قلعه اربونی یکی از دلایل پیروزی ارامنه در جنگ های بسیاری بوده است. به همین منظور بسیاری از سرزمین های مقابل ارمنستان به فکر فتح و نابودی آن بودند. و سرانجام دو قوم با نام های "سکاها" و "کیمری" موفق به اشغال و تخریب حدودی این قلعه شدند.
معماری قلعه اربونی
همانطور که در بالاتر اشاره کردیم قلعه اربونی بر روی تپه هایی با ارتفاع 65 متر بنا شده است؛ که رسیدن به آن تنها از طریق طی کردن شیب جنوبی آن امکان پذیر است. همین ویژگی مرتفع بودن قلعه باعث میشد تا سلسله اوارتو، به شهرهای نیمه ساخته ای که در سطح پایین تر از قلعه قرار داشته اند اشراف کامل داشته باشد.
از طرف دیگر دیوارهای دفاعی قلعه اربونی با ارتفاع 10 تا 12 متر تخمین زده شده اند؛ که در نگاه اول تنها مفاهیم عظمت و شکوه را در ذهن هر بیننده ای تداعی میکنند. چراکه این برج های بلند و قوی در حفاظت از قلعه نقش بسیار به سزایی داشتند.
وقتی وارد حیاط قلعه میشویم، میدانی را میببینم که قلعه را به 3 بخش مجزای مذهبی، مجلل و اقتصادی تقسیم میکند. به طور مثال در قسمت مذهبی آن دیوارهایی پوشیده از نقاشی هایی با حال و هوای عرفانی و معبدی برای پرستش خدایان میبینم. بخش مذهبی قلعه اربونی در قسمت جنوبی میدان جای دارد، و برای رسیدن به آن از یک راه پله گذر میکنیم. بخش مجلل قلعه اربونی که در قسمت شمالی میدان است؛ کاخ های زیبا و باشکوهی را در برمیگیرد.
دسترسی به قلعه اربونی
برای رسیدن به قلعه اربونی کافی است تا از میدان جمهوری، 8 کیلومتر به سمت جنوب شرقی ایروان حرکت کنید.
موزه قلعه اربونی
در سال 1968 میلادی دژ اربونی توسط دولت ارمنستان بازسازی و مرمت شد؛ و از آن پس با نام موزه اربونی در اختیار بازدیدکنندگان قرار گرفت.
همچنین در نتیجه جستجو و حفاری هایی که در قلعه اربونی صورت گرفت، انواع اشیایی که از قلعه پیدا شده بود مانند ظروف برنز، سلاح، کمربند، متونی با دستخط های میخی و ... در موزه اربونی در معرض نمایش عموم قرار گرفت.
سرانجام پس از 35 سال تلاش های انجام شده توسط دولت ارمنستان، این دولت توانست در سال 2003 موزه قلعه اربونی را به ثبت جهانی برساند.
روزها و ساعات بازدید از موزه قلعه اربونی
برای بازید از موزه قلعه اربونی میتوانید در همه روزهای هفته به جز روزهای دوشنبه و تعطیلات رسمی به آن سر بزنید.
ساعات بازدید : از 10:30 صبح تا 4:30 بعدازظهر
آدرس : ایروان، خیابان اربونی، پلاک 38